آبیاری قطره ای

بحران آب مقوله ای است که بازتاب آن همه روزه در محافل و نشست های خبری عنوان می شود، معضلی که عمق نگرانی از آن و کم شدن حجم ذخایر آبی به درستی برای جامعه تبیین نشده است. مساله ای که باید بیشتر بدان پرداخته و از توجه خاص سازمان ها و ارگان ها برخوردار شود.

تغییر الگوی آبیاری

انتقال آب، سدسازی، تغییر الگوی کشاورزی و... از جمله اقدام های مختلف برای مقابله با بحران آب به شمار می رود که به نظر می رسد چندان موثر نبوده است. مساله بحران آب و به تبع آن کشاورزی به عنوان بخش اصلی مصرف و محیط زیست از زوایای مختلف بررسی شده و راه حل گوناگونی نظیر ایجاد نظام‌های یکپارچه تولید، تصویب قوانین، یکپارچه سازی اراضی، مکانیزاسیون کشاورزی، مشارکت اجتماعی و بالا بردن راندمان آبیاری برای رفع این بحران مطرح شده که تأثیرگذاری آنها با نگاه ویژه کارشناسان روبه رو شده است.
در برخی از روش های آبیاری مانند آبیاری بارانی، مقدار تبخیر بیشتر است و از این رو، جهادکشاورزی سمنان به دنبال اصلاح این روش و استفاده از روش هایی است که آب را در هوا پخش نکند. در کنار ایجاد سامانه های نوین آبیاری مانند قطره‌ای و زیرخاکی، روش انتقال آب بین مزارع و در داخل مزارع بزرگ مساله ای است که غفلت از آن تمام اقدامات علمی و تجربی برای جلوگیری از هدررفت آب را بی‌نتیجه می‌گذارد.

استفاده از آبیاری قطره ای

از دیگر راه های کاهش مصرف آب در تولید محصول سیب زمینی استفاده از آبیاری قطره ای و نوار تیپ است که در سال جاری 299 هکتار از مزارع زیر کشت این محصول با تخصیص یارانه های بلاعوض به منظور جلوگیری از غرق آبی کردن محصول به سامانه های نوین آبیاری تجهیز شدند. سالهای اخیر بخش عمده توت فرنگی مورد نیاز کشور در فضای گلخانه ای کشت می شود. تلاش داریم خانواده ملون ها را نیز به فضای گلخانه ای منتقل کنیم؛ هندوانه نیز در برنامه های بعدی قرار خواهد گرفت زیرا اکنون تولید هندوانه از لحاظ اقلیمی در برخی استان ها همچون سیستان و بلوچستان با استفاده از نوار تیپ انجام می شود که در کاهش مصرف آب تاثیرگذار است.
اجرای طرح سامانه های نوین آبیاری، مطالعه جامع در زمینه آثار و تبعات خشکسالی بر وضعیت منطقه، احیا و مرمت قنوات و چشمه ها، انتقال آب از طریق لوله های پلی اتیلن، احداث استخر ذخیره آب و مدیریت صحیح در استفاده از منابع آب از طریق ایجاد تشکل آب برآن، از جمله خدمات سازمان جهاد کشاورزی در مقابله با معضل خشکسالی است. طی 6 ماه گذشته بیش از 50 درصد قیمت پلی اتیلن (لوله های آبیاری کشاورزی) اضافه شده و به همین منظور، نامه‌ای برای تامین400 هزار تن پلی اتیلن به رئیس‌جمهوری ارائه شده است.

تولید لوله پلی اتیلن

هم اکنون کارخانه هایی در کشور مبادرت به تولید لوله های دو جداره می کنند ولی این کارخانه اولین واحدی است که در کشور نسبت به لایه گذاری فلز در لوله پلی اتیلن اقدام می کند. از 150 هزار هکتار زمین استان هرمزگان ، 102 هزار هکتار به سیستم نوین آبیاری مجهز است؛ همچنین بسیاری از زمین ها درحال تجهیز به سیستم آبیاری قطره ای و بارانی هستند. یکی از طرح های بزرگ دولت یازدهم آبرسانی به 146 هزار هکتار زمین زراعی از طریق لوله در سیستان و بلوچستان است که 46 هزار هکتار آن ابتدا به دلیل شرایط خاص در سیستان در حال اجراست. برخی از مردم منطقه سیستان معتقدند موضوع خشکسالی، بیکاری و مهاجرت از این منطقه چندان که باید تاثیری در عملکرد فوری مسئولان نداشته و حتی پس از گذشت 20 سال هنوز برنامه مدونی برای برون رفت از این چالش وجود ندارد.